საქართველო მხოლოდ სტუმართმოყვარეობითა და გემრიელი სამზარეულოთი არ არის ცნობილი — ის ასევე გამოირჩევა უძველესი კურორტული ტრადიციებით, რომელთაც 150 წელზე მეტი ისტორია აქვთ. უნიკალური კლიმატი, სამკურნალო მინერალური წყლები და მთის სუფთა ჰაერი აქ ქმნიან იდეალურ პირობებს ჯანმრთელობის აღდგენისთვის. საქართველოში შესაძლებელია როგორც საბჭოთა ეპოქის არქიტექტურული მარგალიტების, ასევე თანამედროვე სამკურნალო და ველნეს ცენტრების პოვნა.
ისტორია: მეფის რუსეთის დროიდან საბჭოთა სისტემამდე
დოსაბჭოთა პერიოდი
საქართველოს მინერალურ წყლებს ჯერ კიდევ ანტიკურ ხანაში იყენებდნენ. XIX საუკუნეში კი ტიფლისი (ახლანდელი თბილისი), ბორჯომი, აბასთუმანი და ცხალტუბო პოპულარული გახდა რუსეთის იმპერიის არისტოკრატიასა და მეცნიერებს შორის. ბორჯომის წყალი იმ დროისთვის ევროპაში ექსპორტირებოდა. აბასთუმანში კი, უნიკალური მიკროკლიმატის გამო, ფილტვის და ასთმის დაავადებებს მკურნალობდნენ.
ცხალტუბოში XIX საუკუნის ბოლოს აშენდა პირველი კურორტული სახლები, და უკვე მაშინ აქ ისვენებდნენ მაღალი ფენის წარმომადგენლები.
საბჭოთა ეპოქა: კურორტების ოქროს ხანა
საბჭოთა პერიოდში საქართველო გახდა საბჭოთა კავშირის ერთ-ერთი მთავარი სამკურნალო და საკურორტო რეგიონი. აშენდა ათეულობით სანატორიუმი, რომლებიც შრომით მასებს ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად ემსახურებოდნენ. არქიტექტორებმა შექმნეს უნიკალური შენობები სტალინისტური არქიტექტურის, კონსტრუქტივიზმისა და არტ-დეკოს სტილში.
ცხალტუბო გახდა ერთ-ერთი მთავარი საკურორტო ცენტრი. აქ ფუნქციონირებდა 20-ზე მეტი სანატორიუმი და წელიწადში 120 000-ზე მეტი ადამიანი იღებდა მკურნალობას. სტალინს კი ჰქონდა საკუთარი ნომერი ცხალტუბოს სანატორიუმ №6-ში — მისი პირადი აბაზანები დღემდეა შენარჩუნებული.
ბორჯომი იყო ცნობილი თავისი მინერალური წყლითა და ბალნეოთერაპიით. სანატორიუმები "პლატო", "ბორჯომი პალასი" და "ლიკანი" განსაკუთრებით პოპულარული იყო. ლიკანში მდებარეობდა რომანოვების სამეფო ოჯახის საზაფხულო რეზიდენცია.
აბასთუმანი კი განიხილებოდა, როგორც ფილტვის დაავადებების სამკურნალო ცენტრი. აქ აგრეთვე შეიქმნა პირველი ასტროფიზიკური ობსერვატორია კავკასიაში.
თანამედროვე სანატორიუმები და ველნეს ცენტრები
სსრკ-ის დაშლის შემდეგ ბევრი კურორტი მიტოვდა. თუმცა 2010-იანი წლებიდან დაიწყო მათი აღდგენა. დღეს საქართველო აქტიურად ავითარებს სამედიცინო და ველნეს ტურიზმს.
ცხალტუბო
ცხალტუბოში შენარჩუნებულია უნიკალური წყლები — მათ შორის რადონის აბაზანები. საბჭოთა შენობებს თანდათან აღადგენენ ან გარდაქმნიან თანამედროვე სასტუმროებად.
Tskaltubo Spa Resort
- სერვისები: რადონის აბაზანები, მასაჟი, ფიზიოთერაპია.
- ფასი: 120 ლარიდან ღამეში.
- სპეციალიზაცია: ნერვული და საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის მკურნალობა.
Tskaltubo Plaza
- სერვისები: აბაზანები, საუნა, ვარჯიში.
- ფასი: 150 ლარიდან.
ბორჯომი და ლიკანი
ბორჯომი კვლავ პოპულარულია. აქ ჰაერი, წყლები და ბუნება იდეალური გარემოა დასვენებისთვის.
Borjomi Likani Health & Spa (ყოფილი სამეფო რეზიდენცია)
- სერვისები: მინერალური აბაზანები, კარდიოლოგია, კუჭ-ნაწლავის მკურნალობა.
- ფასი: 250–300 ლარიდან.
- სპეციალობა: ისტორიული არქიტექტურა და თანამედროვე ტექნოლოგიები.
Crowne Plaza Borjomi
- სერვისები: SPA, აუზი, დიაგნოსტიკა.
- ფასი: 220 ლარიდან.
საირმე
მდებარეობს ზღვის დონიდან 950 მეტრზე. საირმის წყლები განსხვავებული შემადგენლობისაა — ზოგი სასარგებლოა ღვიძლისთვის, ზოგი კი კუჭის ან თირკმელების დაავადებებისთვის.
Sairme Resort Hotel & Spa
- სერვისები: აბაზანები, სამკურნალო ტალახი, ფიზიოთერაპია.
- ფასი: 100–150 ლარიდან.
- სპეციალობა: თანამედროვე სამედიცინო ცენტრი.
ურეკი
შავი ზღვის სანაპიროზე მდებარე უნიკალური კურორტი, სადაც მაგნიტური ქვიშა მკურნალობს სახსრებსა და გულსისხლძარღვოვან სისტემას.
Magnetic Resort Ureki
- სერვისები: მაგნიტოთერაპია, ოსტეოქონდროზის მკურნალობა, მასაჟი.
- ფასი: 80–120 ლარიდან.
- სპეციალობა: ზღვის ჰავა და მაგნიტური ქვიშა.
რა შედის კურორტულ მომსახურებაში
სტანდარტულად სერვისები მოიცავს:
- ექიმის კონსულტაციასა და დიაგნოსტიკას;
- აბაზანებს და მინერალური წყლის მიღებას;
- ფიზიოთერაპიასა და მასაჟს;
- კვებას და განთავსებას;
- დამატებით: SPA, ვარჯიშს, ექსკურსიებს.
პოპულარულია 7–14 დღიანი პაკეტები. სრული მკურნალობის ღირებულება იწყება დაახლოებით 800 ლარიდან.
ვისთვისაა განკუთვნილი
- ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის (საყრდენ-მამოძრავებელი, კუჭ-ნაწლავი, ფილტვები);
- პოსტ-სტრესული ან ოპერაციის შემდგომი რეაბილიტაციისთვის;
- უფროსი ასაკის ადამიანებისთვის;
- ყველასთვის, ვისაც სურს გააერთიანოს დასვენება და ჯანმრთელობის გაუმჯობესება.
განვითარების პერსპექტივა
საქართველო აქტიურად ავითარებს სამედიცინო ტურიზმს. იგეგმება ბევრი სანატორიუმის რეაბილიტაცია, განსაკუთრებით ცხალტუბოში, ლიკანსა და საირმეში. აქცენტი კეთდება ეკოლოგიაზე, ევროპულ სტანდარტებზე და ხელმისაწვდომ ფასებზე.
დასკვნა
საქართველოს კურორტები — ეს არის ბუნების, ისტორიისა და სამეცნიერო მედიცინის უნიკალური შერწყმა. საიდანაც არ უნდა ჩამოხვიდეთ, აქ იპოვით სიმშვიდეს, მკურნალობას და ძალების აღდგენას. საქართველო გელით როგორც ქვეყნისთვის, სადაც ჯანმრთელობაზე ზრუნვა საუკუნოვანი ტრადიციაა.