თბილისი საქართველოს უდიდესი ქალაქი და დედაქალაქია და არის ქვეყნის პოლიტიკური, ეკონომიკური, კულტურული და საგანმანათლებლო ცენტრი. ქალაქის მოსახლეობა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს საქართველოს დემოგრაფიულ სურათში, რაც გავლენას ახდენს ინფრასტრუქტურის განვითარებაზე, ეკონომიკასა და სოციალურ პოლიტიკაზე. ამ სტატიაში დეტალურად განვიხილავთ 2025 წლის თბილისის მოსახლეობას, მის დინამიკაზე მოქმედ ფაქტორებს, ასევე უახლოეს წლებში ქალაქის დემოგრაფიული განვითარების შესაძლო სცენარებს.
თბილისის ამჟამინდელი მოსახლეობა
საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, 2024 წლის 1 იანვრის მონაცემებით, თბილისის მოსახლეობა 1 258 500 ადამიანს შეადგენდა, რაც ქვეყნის მთლიანი მოსახლეობის თითქმის მესამედია. ეს აქცევს თბილისს არა მხოლოდ საქართველოს უდიდეს ქალაქად, არამედ მიგრაციის, განათლებისა და ბიზნესის საკვანძო ცენტრად.
მოსახლეობის განაწილება თბილისის რაიონების მიხედვით
თბილისი შედგება რამდენიმე უბნისგან, რომელთაგან თითოეულს აქვს საკუთარი მახასიათებლები:
საბურთალო ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული უბანია, რომელიც პოპულარულია სტუდენტებსა და ახალგაზრდა პროფესიონალებში.
ვაკე არის პრესტიჟული ტერიტორია მაღალი ქონების ღირებულებით.
ისანი და სამგორი განვითარებული სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურით, ოჯახებისთვის მიმზიდველი ადგილებია.
გლდანი და ნაძალადევი არის მოსახლეობის მაღალი სიმჭიდროვე, ძირითადად საცხოვრებელი ადგილები.
ძველი ქალაქი (ქვემო კალა) არის ისტორიული ცენტრი დიდი რაოდენობით ტურისტული ატრაქციონებითა და მცირე საცხოვრებელი კომპლექსებით.
დემოგრაფიული ტენდენციები და პროგნოზი 2025 წლისთვის
საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის პროგნოზით, 2025 წელს თბილისის მოსახლეობა შესაძლოა 1,25–1,27 მილიონი ადამიანის ფარგლებში დარჩეს, მიუხედავად ქვეყანაში მოსახლეობის საერთო კლების ტენდენციისა.
ფაქტორები, რომლებიც გავლენას ახდენენ მოსახლეობის ზომაზე
მიგრაციის პროცესები:
დედაქალაქში მოსახლეობის ზრდის ძირითად წყაროდ რჩება შიდა მიგრაცია. რეგიონების ბევრი მცხოვრები სამუშაოსა და უკეთესი საცხოვრებელი პირობების საძიებლად თბილისში გადადის.
მოსახლეობის ზრდაზე გავლენას ახდენს უცხო ქვეყნის მოქალაქეების, მათ შორის ინვესტორების, სტუდენტებისა და პროფესიონალების ნაკადი.
შობადობა და სიკვდილიანობა:
ბოლო წლებში საქართველოში შობადობის შემცირება დაფიქსირდა, რამაც შესაძლოა შეაფერხოს მოსახლეობის ზრდა.
სიცოცხლის ხანგრძლივობა იზრდება, რაც ზრდის ხანდაზმულთა წილს.
ეკონომიკური განვითარება:
ახალი საცხოვრებელი კომპლექსების, საოფისე ცენტრებისა და სამრეწველო პარკების განვითარება იზიდავს ხალხს თბილისში.
ტურიზმი აგრძელებს მნიშვნელოვან როლს ქალაქის ეკონომიკაში, ქმნის სამუშაო ადგილებს და ხელს უწყობს შემოსავლების ზრდას.
ურბანული ინფრასტრუქტურა:
სატრანსპორტო ქსელის განვითარება, მათ შორის მეტროპოლიტენის გაფართოება და გზების მოდერნიზაცია, თბილისს უფრო კომფორტულს ხდის საცხოვრებლად და ბიზნესის წარმოებისთვის.
თანამედროვე საცხოვრებელი ფართები იზიდავს ახალ მოსახლეობას.
მოსახლეობის ეროვნული და ასაკობრივი შემადგენლობა
ეროვნული შემადგენლობა
თბილისი მრავალეროვნული ქალაქია, სადაც მდებარეობს:
ქართველები (მოსახლეობის 85%-ზე მეტი)
სომხები
აზერბაიჯანელები
რუსები
ოსები
სხვა ეროვნული უმცირესობები
ასაკობრივი სტრუქტურა
ახალგაზრდები (35 წლამდე) შეადგენენ მოსახლეობის დაახლოებით 40-45%-ს.
საშუალო ასაკის ადამიანები (35-60 წელი) — დაახლოებით 35-40%.
პენსიონერები (60 წელზე მეტი ასაკის) – 15–20%.
მომავალი ტენდენციები და პროგნოზი 2030 წლისთვის
ამჟამინდელი მონაცემებით, მოსალოდნელია:
მიგრაციის ნაკადი გაგრძელდება, მაგრამ შესაძლოა შენელდეს საცხოვრებლის ფასების ზრდის გამო.
შობადობის კლება გაგრძელდება, რაც აისახება მოსახლეობის ბუნებრივ ზრდაზე.
თბილისის ეკონომიკური განვითარება გააგრძელებს ახალი მაცხოვრებლების მოზიდვას რეგიონებიდან და სხვა ქვეყნებიდან.
ქალაქის ინფრასტრუქტურა გაფართოვდება, ახალი საცხოვრებელი და საქმიანი ზონების შექმნა.
თუ ეს ფაქტორები გაგრძელდა, 2030 წლისთვის თბილისის მოსახლეობა შეიძლება დასტაბილურდეს დაახლოებით 1,3 მილიონამდე.
თბილისი კვლავ რჩება საქართველოს უდიდეს ქალაქად დინამიურად განვითარებადი ეკონომიკითა და ინფრასტრუქტურით. მიუხედავად შობადობის შემცირებისა და ქვეყნის მოსახლეობის საერთო შემცირებისა, დედაქალაქი კვლავ მიმზიდველია შიდა და გარე მიგრაციისთვის. 2025 წელს ქალაქის მოსახლეობა სავარაუდოდ დარჩება 1,25–1,27 მილიონ ადამიანზე და შემდგომი ზრდა დამოკიდებული იქნება სახელმწიფოს ეკონომიკურ და დემოგრაფიულ პოლიტიკაზე.